Premier Dick Schoof moest afgelopen vrijdag opnieuw optreden om uitspraken van een minister recht te zetten. Dit keer ging het om PVV-minister Fleur Agema, die aan het begin van de dag een gewaagde uitspraak deed over de aanpak van asielmaatregelen.
De premier zag zich genoodzaakt om na afloop van de ministerraad met haar apart te zitten om de situatie te bespreken, maar benadrukte dat er volgens hem geen sprake is van een gênante vertoning van het kabinet. “Ik zeg niet dat er niets aan de hand is,” aldus Schoof.
Agema’s stoere woorden
Tijdens de ministerraad op vrijdag liet Agema zich uit over de controversiële asielmaatregelen. Ze zei dat ze “nog weleens wilde zien wie zo stoer is” om de maatregelen via het noodrecht tegen te houden, wat leidde tot veel ophef.
Na het gesprek met de premier zwakte Agema haar woorden af en gaf ze toe dat haar opmerking onnodig was. “Dat had ik niet moeten doen zo,” verklaarde ze later. De discussie over het noodrecht is al geruime tijd een heet hangijzer, vooral binnen het kabinet en in de Tweede en Eerste Kamer.
“Ongelukkig”
De uitspraken van Agema raken aan een breder debat binnen de regering en de Kamer over het gebruik van noodrecht voor het doorvoeren van asielmaatregelen. De PVV pleit voor deze aanpak, maar tegenstanders vinden het ondemocratisch omdat het parlement daarmee buitenspel wordt gezet.
Premier Schoof noemde de opmerking van Agema “ongelukkig”, maar benadrukte dat hij haar niet heeft gecorrigeerd. “Dat heeft de minister zelf gedaan. Er zijn geen gele kaarten uitgedeeld,” aldus de premier.
Agema publiekelijk terechtwijzen
Hoewel de premier de uitspraken van Agema afzwakte, is het niet de eerste keer dat een minister in zijn kabinet uit de bocht vliegt. Eerder moest Schoof dezelfde Agema publiekelijk terechtwijzen na een controversiële tweet over hoofddoeken.
Daarnaast moest hij staatssecretaris Chris Jansen corrigeren, die verwees naar de omstreden minder-Marokkanen-uitspraak van Wilders. “Zulke uitspraken doe je gewoon niet,” zei de premier destijds ferm.
Toch blijft Schoof volhouden dat er geen patroon zichtbaar is in de uitglijders van zijn bewindspersonen. “Het is een steile leercurve,” gaf hij aan. “Het zijn van bewindspersoon is een vak apart.”
Geen gênante vertoning
Op de vraag of het kabinet inmiddels geen gênante vertoning begint te worden, reageerde Schoof met duidelijke woorden. “Dat zijn grote woorden,” zei hij. Volgens de premier is dat niet het geluid dat hij opvangt. “Ik zeg niet dat er niets aan de hand is,” voegde hij toe.
Maar hij benadrukte dat hij vooral mensen hoort die oproepen om door te gaan met het oplossen van problemen. Daarnaast sprak Schoof opnieuw zijn vertrouwen uit in de stabiliteit van het kabinet. Hij benadrukte dat de regering vastberaden blijft om verder te werken aan de belangrijke vraagstukken waar ze voor staat.
Noodrecht of regulier wetstraject?
Het debat over het gebruik van noodrecht voor de asielmaatregelen bereikt de komende week een cruciaal moment. Het kabinet moet dan beslissen of het de door de PVV gewenste aanpak via het noodrecht kiest of toch het reguliere wetstraject volgt, wellicht met spoed, zoals NSC voorstelt.
Premier Schoof herhaalde dat er nog geen besluit is genomen, maar liet doorschemeren dat hij niet gelooft in een kabinetscrisis. “We zijn in het kabinet goed aan het ordenen en bezig met de besluiten die we moeten nemen. Ik ga er niet vanuit dat dit kabinet valt. Ik denk dat dit kabinet de kans moet krijgen.”
Hoewel de spanning over het asielbeleid en de rol van het noodrecht oploopt, blijft Schoof stellig in zijn overtuiging dat het kabinet zal blijven functioneren. De komende week wordt cruciaal voor de toekomst van het beleid, maar de premier houdt vast aan zijn koers en roept op tot kalmte binnen het kabinet.
