Het kabinet onderzoekt de mogelijkheid om uitgeprocedeerde asielzoekers op te vangen in Oeganda. Minister Klever van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp besprak dit tijdens haar werkbezoek aan het land.
Volgens Klever is het nu aan haar collega, minister Faber van Asiel, om het idee verder uit te werken. Oeganda staat niet onwelwillend tegenover het plan, maar verdere details moeten nog worden uitgewerkt.
Terugkeerhubs als potentiële oplossing
In Europa wordt steeds meer gesproken over het oprichten van zogenoemde terugkeerhubs. Dit zijn opvanglocaties buiten de Europese Unie voor afgewezen asielzoekers. Vanuit deze hubs worden asielzoekers vervolgens teruggestuurd naar hun land van herkomst.
Nederland heeft haar blik nu gericht op Oeganda, een land met ruime ervaring in de opvang van vluchtelingen. Het plan is dat Afrikaanse asielzoekers die in Nederland zijn afgewezen, in Oeganda worden opgevangen. Oeganda zou in ruil voor deze opvang financieel worden gecompenseerd.
Financiële compensatie voor Oeganda
Het plan bevindt zich nog in een vroeg stadium, maar de hoofdlijn is duidelijk. Afgewezen asielzoekers uit Afrika, inclusief Oeganda zelf, zouden naar het land worden uitgezet. Oeganda vangt al veel vluchtelingen op en lijkt bereid tot verdere gesprekken over dit plan.
Minister Klever benadrukt dat het kabinet ernaar streeft migratie te verminderen. “Het is belangrijk dat uitgeprocedeerden terugkeren naar hun land van herkomst,” zegt Klever. Ze geeft daarbij aan dat dit niet altijd gemakkelijk verloopt. Daarom wordt er gezocht naar alternatieven, zoals opvang in Oeganda.
De onderhandelingen over de invulling van het plan moeten nog plaatsvinden. Daarbij moet worden bepaald welke landen precies onder “de regio” vallen die door dit plan worden geraakt.
Hoewel er nog geen definitieve overeenkomst met Oeganda is, lijkt het land bereid om verder te praten. Na een ontmoeting met Klever gaf de Oegandese minister van Buitenlandse Zaken, Odongo, aan open te staan voor verdere onderhandelingen.
Politieke steun voor het plan
Hoe dit plan in Nederland zal worden ontvangen, is nog niet duidelijk. Wel hebben de vier coalitiepartijen zich eerder positief uitgelaten over het idee van terugkeerhubs. Een eerdere samenstelling van de Tweede Kamer sprak al steun uit voor opvang in Rwanda.
Toen ging het echter om asielzoekers die nog in de procedure zaten. Nu zou het echter gaan om uitgeprocedeerde asielzoekers, wat het plan een nieuwe dimensie geeft. Deze verandering zal mogelijk leiden tot nieuw debat in de Kamer.
Internationale samenwerking en initiatieven
Nederland staat niet alleen in de zoektocht naar oplossingen voor migratieproblemen. Andere Europese landen werken aan vergelijkbare initiatieven. Duitsland is bezig met een voorstel om afgewezen Afghaanse asielzoekers naar Oezbekistan te sturen.
In ruil daarvoor zou Oezbekistan ontwikkelingshulp ontvangen en meer Oezbeekse arbeidsmigranten mogen werken in Duitsland. Italië heeft recent twee opvangcentra geopend in Albanië. Deze centra zijn bedoeld voor migranten die weinig kans maken op een verblijfsvergunning.
Europese initiatieven en migratiebeleid
Ook Groot-Brittannië had jarenlang plannen om migranten naar Rwanda over te brengen. De nieuwe Labour-regering heeft echter korte metten gemaakt met dat idee. Minister Faber heeft onlangs laten weten dat zij interesse heeft in een deal met Oezbekistan voor de opvang van afgewezen Afghaanse asielzoekers.
Deze ontwikkelingen tonen aan dat Europese landen steeds meer zoeken naar oplossingen buiten hun eigen grenzen. Met de toenemende druk op de Europese asielsystemen wordt het vinden van nieuwe opvanglocaties steeds urgenter.
