Het kabinet dreigt tegen een nieuwe uitdaging aan te lopen. Een meerderheid in de Eerste Kamer lijkt zich namelijk te keren tegen de voorgenomen btw-verhoging op sport, boeken, cultuur en hotels. Deze groep senatoren is groot genoeg om het hele plan van tafel te vegen, wat verstrekkende gevolgen kan hebben voor de rest van het belastingpakket.
Confrontatie tussen Idsinga en Eerste Kamer
Staatssecretaris Folkert Idsinga (NSC, Belastingen) staat voor een zware confrontatie in de Eerste Kamer. Het kabinet presenteerde een plan om de btw te verhogen op een aantal sectoren, waaronder boeken en hotels, om zo de lastenverlichting voor burgers deels te bekostigen.
De regeringspartijen in de Tweede Kamer, waaronder PVV, VVD, NSC en BBB, steunen dit voorstel. Hoewel ze erkennen dat de maatregel onpopulair is, achten ze het noodzakelijk om via een andere weg belastingverlaging voor alle burgers te realiseren. “Het is het zuur waar zoet tegenover staat,” zei Idsinga tijdens een debat in de Eerste Kamer.
Verzet in de senaat tegen de btw-verhoging
Waar het kabinet in de Tweede Kamer kan rekenen op een meerderheid, ligt dat in de Eerste Kamer anders. Een brede oppositie van partijen, variërend van D66 tot CDA en van GroenLinks-PvdA tot SGP, heeft ernstige bedenkingen bij het plan.
Ze willen eerst meer duidelijkheid over de mogelijke gevolgen van de btw-verhoging. “We kennen die nu totaal niet,” benadrukte D66-senator Carla Moonen. Ze uitte haar zorgen over de impact op bijvoorbeeld boekhandels en de hotelbranche, en vroeg of Idsinga zich bewust is van de risico’s. “U neemt enorme risico’s,” stelde Moonen tijdens het debat.
Politieke gok met grote inzet
Idsinga lijkt zich bewust van de kwetsbare positie waarin hij en het kabinet zich bevinden. “Ik realiseer me erg dat ik uw steun nodig heb,” gaf hij toe. Toch gokt hij erop dat de Eerste Kamer niet eenvoudigweg ‘nee’ zal zeggen, omdat de btw-verhoging onderdeel is van het volledige belastingpakket.
Het verwerpen van dit plan zou betekenen dat de hele belastingwetgeving van tafel gaat, wat ongekende gevolgen zou hebben voor de overheidsfinanciën. Met het totale pakket zijn miljarden euro’s gemoeid, die nodig zijn om essentiële overheidsuitgaven te dekken.
Mogelijkheden voor alternatief plan
Ondanks de risico’s die het kabinet schetst, lijkt de Eerste Kamer daar niet van onder de indruk. CDA-senator Theo Bovens suggereerde zelfs dat er nu al nagedacht kan worden over een ‘plan B’.
Een mogelijke optie is om de btw-verhoging te laten varen en te zoeken naar een andere manier om de geraamde 2 miljard euro te compenseren. Bovens waarschuwde: “U loopt nu nogal een risico.”
Ook JA21-senator Ruben Baumgarten meent dat het blokkeren van de belastingplannen niet direct tot een crisis zal leiden. “Het land staat niet ineens in brand,” stelde hij geruststellend.
Mocht de btw-verhoging verworpen worden, dan blijven de belastingen uit 2024 van kracht, hoewel veel kabinetsplannen dan op losse schroeven komen te staan.
Idsinga houdt vast aan het plan
Ondanks de toenemende druk, is Idsinga nog niet van plan om water bij de wijn te doen. Hij wijst erop dat oppositiepartijen in de Tweede Kamer, waaronder D66, nog in gesprek zijn met de coalitie om een alternatief te vinden voor de btw-verhoging.
Zelf ziet hij weinig ruimte voor een andere oplossing, maar hij benadrukt dat hij dit proces niet wil belemmeren. “Maar ik wil dat proces niet dwarsbomen,” aldus de staatssecretaris.
Het blijft spannend tot eind november, wanneer de Eerste Kamer uiteindelijk zal stemmen over de plannen. Tot die tijd hoopt Idsinga dat het kabinet niet wordt dwarsgezeten door de senatoren. “Ik hoop dat het niet bewaarheid wordt,” verzuchtte hij aan het einde van het debat.
