Vanaf 2026 zullen ontwikkelingshulporganisaties met aanzienlijk minder subsidie moeten werken. Minister Reinette Klever van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp verlaagt de jaarlijkse financiering voor non-gouvernementele organisaties (ngo’s) van ongeveer 1,4 miljard euro naar 0,4 miljard euro.
Klever straalt vastberadenheid uit
Minister Klever, gehuld in een kobaltblauw broekpak, sprak voor het eerst over haar plannen als minister. Hoewel de PVV pleit voor het stopzetten van ontwikkelingshulp, benadrukt Klever dat het regeringsbeleid voortkomt uit afspraken met coalitiepartners. “Iedereen weet dat verkiezingsbeloftes in coalities soms worden aangepast,” legt ze uit.
Efficiënter werken zonder NGO’s
Het grootste deel van de bezuinigingen, ongeveer een miljard euro, zal worden ingeboekt op nieuwe subsidies voor ngo’s. Momenteel ondersteunen tientallen ngo’s projecten in meer dan 75 landen, maar volgens Klever is dat systeem inefficiënt. Ze stelt dat ontwikkelingshulp beter rechtstreeks naar de betrokken landen kan gaan. “We willen het belastinggeld effectiever besteden,” aldus de minister. De focus van het kabinet ligt op het bestrijden van schadelijke praktijken zoals meisjesbesnijdenis en kindhuwelijken. Initiatieven voor vrouwelijk ondernemerschap, eerlijke handel en mensenrechten blijven belangrijk, maar Klever ziet meer toekomst in kleinschalige projecten dan in grote ngo’s.
Belastinggeld direct naar de landen
Volgens de minister weerspiegelt de verkiezingsuitslag dat de steun voor ontwikkelingshulp is afgenomen. “Mijn doel is niet om ngo’s in stand te houden. Dat zou geen verstandige besteding van belastinggeld zijn,” stelt Klever. Onderzoek toont volgens haar aan dat werken via ngo’s niet altijd effectief is. Ze ziet meer waarde in een directe aanpak met de ontvangende landen, om zo het belastinggeld optimaal te benutten.
LHBTI-projecten een stap terug
Nederland steunt momenteel lhbti-gerelateerde projecten wereldwijd, maar volgens Klever is het niet logisch dat een klein land als Nederland een derde van deze inzet voor zijn rekening neemt. Ze wil de focus verleggen naar een select aantal landen en projecten waar Nederland volgens haar een grotere impact kan maken. De regering gaat zich richten op wat Nederland goed kan: watermanagement, gezondheid en voedselzekerheid.
Betrokkenheid van Nederlandse bedrijven essentieel
Klever benadrukt dat het kabinet zich ook inzet voor het ondersteunen van Nederlandse bedrijven in ontwikkelingslanden. “Wanneer we projecten opzetten, willen we dat ook Nederlandse bedrijven er voordeel van hebben,” zegt de minister. Door handel te koppelen aan ontwikkelingshulp, hoopt ze extra kansen te creëren voor Nederlandse ondernemers.
Blijft de PVV achterban achter haar plannen staan?
Critici vragen zich af of de achterban van de PVV niet teleurgesteld zal zijn dat Nederland geld blijft besteden aan vrouwelijk ondernemerschap en lhbti-rechten in verre landen. Klever reageert hierop dat de Tweede Kamer ook graag ziet dat er aandacht blijft voor vrouwenrechten, mensenrechten en de rechten van religieuze minderheden.
Klever over haar visie op islamitische landen
Als PVV’er staat Klever kritisch tegenover de islam, maar in haar nieuwe functie als minister stelt ze boven partijen te staan. “Ik vertegenwoordig een democratisch gekozen regering,” zegt ze. Recente ontmoetingen met buitenlandse ministers verliepen volgens haar vlekkeloos, ondanks verschillen in religieuze opvattingen. Ze noemt als voorbeeld dat de Saudische minister van Economische Zaken haar heeft uitgenodigd voor een handelsmissie.
Een diplomatiek evenwicht
Ondanks de uitgesproken kritiek van PVV-leider Geert Wilders op landen als Saudi-Arabië, ziet Klever geen obstakels om namens Nederland handelsrelaties op te bouwen. “Wilders heeft zijn eigen redenen voor zijn standpunten,” legt ze uit, “maar in mijn rol als minister is samenwerking met economische grootmachten zoals Saudi-Arabië belangrijk voor Nederland.”
Respect binnen het ministerie
Op haar ministerie werken ook ambtenaren van islamitische afkomst, maar volgens Klever heeft dit geen invloed op de werkrelatie. “De PVV heeft niets tegen moslims. Wij zijn kritisch op de islam als religie, niet op vredelievende moslims. De grootste uitdaging hier is dat iedereen weet dat ik verantwoordelijk ben voor een bezuiniging van 2,4 miljard.”
Bezuinigen in plaats van structurele veranderingen
Opvallend is de naamswijziging van haar ministerie: van ‘ontwikkelingssamenwerking’ naar ‘ontwikkelingshulp’. Volgens Klever sluit dit beter aan bij de doelstelling: financiële ondersteuning bieden aan andere landen. Ze erkent echter dat structurele veranderingen binnen het beleid voorlopig niet haar prioriteit hebben. “Deze kabinetsperiode draait vooral om de bezuinigingen,” aldus de minister.
Sfeer in het kabinet
Hoewel het kabinet regelmatig te maken heeft met uitdagingen en wisselingen, merkt Klever op dat de samenwerking binnen het team goed verloopt. “We werken prettig samen. Sommige kwesties hebben gewoon tijd nodig,” zegt ze.
Is het goed dat er een miljard op ontwikkelingshulp wordt bezuinigt? Laat het ons weten in de reacties op Facebook.
