Een meerderheid in de Eerste Kamer heeft zich uitgesproken tegen de omstreden asielnoodwet. De senatoren dringen aan op een alternatief, een zogenaamd ‘plan B’, dat wél de gebruikelijke parlementaire procedure doorloopt. Met deze oproep geven ze een duidelijk signaal af aan het kabinet van premier Dick Schoof, die echter blijft vasthouden aan de noodwet.
De spanning rond dit wetsvoorstel is hoog opgelopen, vooral door de felheid van de oppositie in de Eerste Kamer. Partijen zoals PvdA/GL, CDA, D66, SP, ChristenUnie, Partij voor de Dieren, Volt, SGP en OPNL hebben zich openlijk uitgesproken tegen de noodwet.
Ze vinden het plan ‘onwenselijk’ en roepen op tot een alternatief voorstel. Ondanks dit verzet blijft premier Schoof onverzettelijk en benadrukt dat de noodwet de enige oplossing is die het kabinet voor ogen heeft. “De Eerste Kamer kan vragen wat ze wil, maar wij zullen dit in het kabinet bespreken,” zei Schoof in het debat.
Oppositie en coalitie botsen
De discussie over de noodwet zorgde dinsdag voor een lange vergadering in de Eerste Kamer, waarin alle betrokken ministers aanwezig waren. Minister van Financiën Eelco Heinen ontbrak echter omdat hij in Luxemburg was voor andere verplichtingen. De staatssecretarissen, die geen plek hadden aan de vergadertafel, namen plaats op het balkon.
De VVD-fractie, hoewel officieel deel van de coalitie, vraagt om een achterdeurtje voor de noodwet. Senator Edith Schippers sprak zich uit achter partijleider Yesilgöz en riep op tot het ontwikkelen van spoedwetgeving naast de noodwet.
Hiermee ondersteunt ze eerdere uitlatingen van Yesilgöz in de Tweede Kamer. Schippers benadrukte wel dat ze eerst wil zien waar het kabinet uiteindelijk mee komt.
Asielminister Faber voert charmeoffensief
Minister Marjolein Faber van Asiel en Migratie (PVV) stond opnieuw in het middelpunt van de discussie. Ze blijft overtuigd van het belang van de noodwet om strengere asielmaatregelen door te voeren. Premier Schoof liet geen twijfel bestaan over zijn steun voor Faber in deze kwestie.
Achter de schermen voerde Faber een charmeoffensief om steun te winnen van de senatoren. Gedurende de dag trok ze verschillende Kamerleden aan hun jasje om hen persoonlijk aan te spreken.
Deze steun is cruciaal voor het kabinet, omdat het geen meerderheid heeft in de Eerste Kamer. Faber heeft daarbij een voordeel: ze was twaalf jaar lang senator voor de PVV, waardoor ze veel invloed kan uitoefenen.
Christelijke partijen sturen duidelijk signaal
CDA-senator Theo Bovens begon het debat met de mededeling dat hij een constructieve partner wilde zijn voor de coalitie. Na de reactie van premier Schoof zag hij zich echter genoodzaakt om zich toch tegen de noodwet uit te spreken.
Ook andere christelijke partijen, zoals de ChristenUnie en SGP, lieten kritiek horen. “Doe dit niet, u holt de democratie uit,” waarschuwde CU-senator Tineke Huizinga.
Hoewel CDA en SGP aanvankelijk aarzelden om zich uit te spreken vóór de motivatie van minister Faber duidelijk werd, besloten ze uiteindelijk een krachtig signaal af te geven aan het kabinet.
De SGP-senator legde uit: “De minister-president lijkt niet mee te bewegen.” Deze christelijke partijen zijn belangrijk voor het kabinet omdat ze met elf zetels de coalitie aan een meerderheid kunnen helpen.
Motivatie voor noodwet
Al eerder bleek dat de senaat kritisch is over het asielbeleid dat op Prinsjesdag is gepresenteerd. Vooral de noodwet, die strengere asielmaatregelen mogelijk moet maken, ligt zwaar op de maag van de senatoren.
Ze vrezen dat het parlement buitenspel komt te staan. Nu, met de oproep van de Eerste Kamer om een alternatief, wordt de druk op het kabinet verder opgevoerd.
Premier Schoof heeft aangegeven dat de motivatie voor de noodwet binnen twee weken gereed moet zijn. De deadline hiervoor ligt op maandag 21 oktober. Tot die tijd blijft het afwachten of het kabinet vasthoudt aan de noodwet of toch kiest voor een ander pad.