Vanaf eind november worden grenscontroles opnieuw ingevoerd, er komen extra cellen voor uitgeprocedeerde asielzoekers, en permanente verblijfsvergunningen worden afgeschaft. Dit zijn enkele maatregelen die voortvloeien uit een compromis tussen de PVV en NSC over asielbeleid.
Het kabinet zal de asielcrisis uitroepen, maar alle plannen zorgvuldig via het parlement laten lopen. VVD en BBB moeten hier nog hun goedkeuring aan geven.
De kern van het compromis is dat het kabinet zich houdt aan het strikte migratiebeleid zoals vastgelegd in het regeerakkoord. Dit beleid wordt echter via de reguliere wetgevingsprocessen behandeld en niet via een noodwet, zoals oorspronkelijk door de PVV werd geëist.
Voor Geert Wilders, de leider van de PVV, is dit een teleurstelling. Hij was fel voorstander van het noodrecht om snel harde asielmaatregelen door te voeren. “Ik hou er aan vast, ik heb geen ruggengraat van een banaan,” aldus Wilders.
Belangrijkste ‘strengere’ asielmaatregelen
Uit het document dat in handen is van RTL Nieuws, blijkt dat het kabinet van plan is om verschillende maatregelen te nemen. De meest in het oog springende punten zijn:
- Delen van Syrië worden nog dit jaar veilig verklaard, waardoor mensen uit die gebieden teruggestuurd kunnen worden.
- Permanente verblijfsvergunningen worden afgeschaft en vervangen door tijdelijke verblijfsvergunningen, die na drie jaar opnieuw beoordeeld worden. Nu is dat nog vijf jaar.
- Vanaf eind november worden grenscontroles ingevoerd op basis van artikel 25 van de Schengengrenscode.
- Asielzoekers die al elders asiel hebben aangevraagd, worden teruggestuurd naar dat land.
- Er komen tussen de 50 en 100 extra cellen voor uitgeprocedeerde asielzoekers en illegalen.
- Ongedocumenteerde asielzoekers worden direct vastgezet.
- De spreidingswet, die bepaalt hoe asielzoekers over het land verdeeld worden, wordt nog dit jaar ingetrokken.
- Gezinshereniging wordt beperkt, waarbij meerderjarige kinderen niet meer mogen nareizen.
- Sneller een ‘ongewenstverklaring’ bij strafbare feiten.
Deze maatregelen maken onderdeel uit van het strenge migratiebeleid waar zowel PVV als NSC op hebben aangedrongen. Hoewel de noodwet niet doorgaat, komt er met dit pakket alsnog een aanzienlijke verscherping van het asielbeleid.
Onderhandelingen Wilders en NSC
De onderhandelingen tussen de NSC en PVV verliepen niet zonder hobbels. Beide partijen stonden lijnrecht tegenover elkaar over de inzet van een noodwet. Deze noodwet werd voor de zomer vastgelegd in het hoofdlijnenakkoord, zodat er sneller maatregelen genomen konden worden in de asielcrisis. Voor Wilders was dit lange tijd een harde eis.
Fons Lambie, politiek verslaggever bij RTL Nieuws, benadrukt hoe groot deze nederlaag is voor Wilders: “PVV-leider Wilders hield lang vast aan de noodwet, voor hem leek er geen andere optie. Nu laat hij die eis toch vallen.” Volgens Lambie betekent dit dat de huidige coalitie door kan, maar zonder de noodwet waar Wilders zo op had gehoopt. “Hij heeft veel opgegeven om deze asielmaatregelen binnen te halen.”
Wetgeving laat op zich wachten
Hoewel het compromis nu op tafel ligt, kan het nog enige tijd duren voordat de maatregelen daadwerkelijk van kracht worden. Het is normale wetgeving die eerst door de Raad van State moet worden beoordeeld en daarna door zowel de Tweede als Eerste Kamer moet. Fons Lambie verwacht dat dit proces nog geruime tijd in beslag zal nemen.
Met dit compromis lijkt de weg vrij voor strengere asielmaatregelen, zonder dat er een noodwet aan te pas komt. Hoe deze maatregelen in de praktijk zullen uitwerken, zal de komende maanden blijken.
