De Europese Commissie heeft besloten in beroep te gaan tegen een gerechtelijke uitspraak die bepaalt dat zij meer details over de Covid-19-vaccincontracten openbaar had moeten maken.
Ursula von der Leyen en haar team blijven bij hun standpunt dat de Commissie voldoende transparantie heeft betracht, ondanks toenemende druk om meer informatie vrij te geven, waaronder mogelijke sms-berichten met Pfizer.
Beroep tegen gerechtelijke uitspraak
De Europese Commissie ligt onder vuur vanwege de geheimhouding rondom de lucratieve vaccincontracten die tijdens de coronapandemie werden afgesloten. Om haar positie te verdedigen, heeft de Commissie besloten in beroep te gaan tegen een uitspraak van het Gerecht van de Europese Unie.
Deze rechtbank, de op een na hoogste in de EU, oordeelde in juli dat de Commissie te veel informatie had weggelaten uit de openbaar gemaakte contracten met farmaceutische bedrijven.
Het Gerecht vond dat bepaalde delen van de contracten ten onrechte waren geredigeerd voordat ze openbaar werden gemaakt. Nu ligt de bal bij het Hof van Justitie, de hoogste rechtbank van Europa, om een definitieve uitspraak te doen.
Tot op heden is er echter nog geen datum vastgesteld voor de hoorzitting. Dit beroep vormt de laatste poging van de Commissie om haar geheimhouding van specifieke contractdetails te verantwoorden.
“Pfizergate”-schandaal
Naast het beroep over de vaccincontracten staat er nog een tweede rechtszaak op het punt om behandeld te worden. Deze zaak, bekend als “Pfizergate,” draait om sms-berichten tussen Ursula von der Leyen en Albert Bourla, de CEO van Pfizer.
De berichten zouden zijn verstuurd tijdens de onderhandelingen over de Covid-19-vaccincontracten tussen de Europese Unie en Pfizer. De rechtszaak onderzoekt de inhoud en mogelijke invloed van deze berichten op de vaccinatieafspraken.
De zaak kwam aan het rollen nadat de New York Times vorig jaar een klacht indiende. De krant probeerde via een beroep op de vrijheid van informatie de sms-berichten boven tafel te krijgen.
De Europese Commissie beweerde echter dat deze berichten niet in hun bezit waren, wat leidde tot verdenkingen over het mogelijk vernietigen van bewijs.
De zaak zal op 15 november voor het Hof van Justitie worden behandeld, waarbij beide partijen hun standpunten zullen uiteenzetten. Een belangrijk punt is of, en waarom, eventuele sms-berichten zijn vernietigd, aldus een recent rapport van de Financial Times.
Balans tussen transparantie en vertrouwelijkheid
De kern van beide rechtszaken draait om het vinden van een balans tussen publieke transparantie en commerciële vertrouwelijkheid. Burgers en organisaties eisen volledige transparantie over de aanpak van de pandemie door de EU, vooral vanwege de miljarden euro’s die zijn uitgegeven aan vaccincontracten.
Tegelijkertijd probeert de Europese Commissie bedrijfsgevoelige informatie te beschermen om de commerciële belangen van de farmaceutische bedrijven niet te schaden.
Dit spanningsveld tussen openbaarheid en vertrouwelijkheid blijft een gevoelig en controversieel onderwerp. Veel burgers willen weten hoe en waarom bepaalde beslissingen zijn genomen tijdens de pandemie, terwijl farmaceutische bedrijven hun belangen verdedigen door bepaalde informatie geheim te houden.
De komende rechtszaken kunnen mogelijk meer duidelijkheid bieden over deze kwesties, maar het blijft afwachten hoe het Hof van Justitie hierover zal oordelen.
Hoe de zaken ook verlopen, één ding is duidelijk: de Europese Commissie staat onder enorme druk om meer openheid van zaken te geven. Met de rechtszaken in aantocht wordt 2024 een spannend jaar voor de Europese Unie en haar rol in het transparant houden van publieke beslissingen, vooral op het gebied van de wereldwijde pandemiebestrijding.
