De NAVO start aanstaande maandag met grootschalige nucleaire oefeningen in Nederland en België. Dit maakte de organisatie bekend via persbureau Reuters. NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte bevestigde dat deze oefeningen, die jaarlijks worden georganiseerd, dit jaar in onze regio plaatsvinden. (zie video)
De aankomende trainingsmissie benadrukt het belang van paraatheid binnen de alliantie, gezien de huidige geopolitieke spanningen. Voor de oefeningen worden minstens zestig defensievliegtuigen ingezet uit dertien verschillende landen.
Denk hierbij aan moderne toestellen zoals de F-35A-gevechtsvliegtuigen en de iconische B-52-bommenwerpers. “In een onzekere wereld is het van cruciaal belang dat we onze defensie voortdurend testen en versterken.
Zo weten onze tegenstanders dat de NAVO altijd klaarstaat en in staat is om op elke bedreiging te reageren,” aldus Rutte tijdens een bezoek aan het Verenigd Koninkrijk. Daar ontmoette hij premier Keir Starmer, samen met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die ook bij het gesprek aanwezig was.
Realistische simulaties
Hoewel de oefeningen realistisch worden opgezet, wordt er geen echte munitie gebruikt. Circa 2.000 militairen zullen deelnemen aan de trainingen, die plaatsvinden in het Noordzeegebied.
Tijdens de oefeningen worden missies nagebootst waarbij gevechtsvliegtuigen uitgerust zijn met Amerikaanse kernkoppen. De NAVO heeft bevestigd dat deze oefening, die onder de codenaam ‘Steadfast Noon’ valt, maandag van start gaat en ongeveer twee weken zal duren.
De NAVO houdt zich verder op de vlakte over de precieze aard van de oefeningen. Militaire experts suggereren dat er vooral wordt getraind op het veilig vervoeren van Amerikaanse kernwapens uit ondergrondse opslagplaatsen en het monteren daarvan onder militaire vliegtuigen. Deze trainingsmissies vinden plaats zonder gebruik van echte kernwapens.
Russische dreigementen
De jaarlijkse oefening komt op een moment waarop de spanningen met Rusland hoog oplopen. President Vladimir Poetin heeft meerdere keren gewaarschuwd voor het gebruik van kernwapens, mede vanwege de westerse steun aan Oekraïne.
Vorige maand gaf hij aan dat Rusland kernwapens kan inzetten als het land wordt aangevallen met conventionele wapens. Moskou beschouwt elke aanval op Rusland, gesteund door een kernmogendheid, als een gezamenlijke aanval.
Toch benadrukt de NAVO dat de oefeningen niets te maken hebben met recente uitspraken van Poetin. “Deze oefeningen worden al meer dan tien jaar op regelmatige basis gehouden,” verklaarde Angus Lapsley, assistent-secretaris-generaal van de NAVO voor defensiebeleid en planning. “We passen onze operaties niet steeds aan op basis van wat er op een bepaalde dag wordt gezegd of niet wordt gezegd.”
Nucleaire samenwerking
De NAVO heeft een zogenoemd ‘nuclear sharing’-programma. Dit houdt in dat de kernwapens van de Verenigde Staten, die op diverse plekken in Europa zijn gestationeerd, ook door vliegtuigen van partnerlanden kunnen worden ingezet tijdens een noodgeval.
Het is algemeen bekend dat Amerikaanse kernwapens worden opgeslagen in landen als Italië, Turkije, België, Nederland en Duitsland. Dit programma blijft een belangrijk element van de defensiestrategie van de NAVO, vooral gezien de toenemende dreigingen vanuit Rusland.
Hoewel de organisatie benadrukt dat de huidige oefeningen geen directe reactie zijn op Poetin, staat de nucleaire capaciteit van de alliantie voortdurend in de schijnwerpers, nu geopolitieke spanningen blijven toenemen.