Voor het kabinet-Schoof biedt de nieuwe samenstelling van de Europese Commissie onverwachte voordelen. Op cruciale beleidsterreinen krijgt Nederland te maken met centrumrechtse Eurocommissarissen, wat gunstig kan uitpakken voor de Nederlandse regering.
Onderwerpen zoals landbouw, milieu, migratie en begroting worden vanaf nu beheerd door christendemocratische leiders, wat mogelijk een beter luisterend oor zal opleveren voor Nederland.
Centrumrechtse commissarissen
De verschuiving in de politieke achtergrond van de Eurocommissarissen is opmerkelijk. Waar voorheen de Groenen het beleid rond milieu bepaalden, wordt dit nu overgenomen door een christendemocraat.
Op landbouwgebied ruilt Europa een conservatieve Pool in voor een moderne Luxemburger, en migratie zal onder de verantwoordelijkheid vallen van een rechtse Oostenrijker. Voor Nederland kan dit precies het verschil maken dat nodig is om meer invloed te krijgen in Brussel.
Ursula von der Leyen blijft de baas
Hoewel de veranderingen binnen de Europese Commissie interessant zijn, blijft Ursula von der Leyen aan het roer als voorzitter. Zij is de drijvende kracht achter het Europese beleid en heeft alle 26 Eurocommissarissen een duidelijke opdracht gegeven via zogenaamde ‘mission letters’.
Deze brieven, die openbaar beschikbaar zijn, bevatten gedetailleerde richtlijnen en verwachtingen. Voor Nederland blijft het vooral van belang om te kijken hoe de nieuwe bestuurders op cruciale gebieden zullen opereren.
Landbouw en milieu
Femke Wiersma, de Nederlandse minister van Landbouw, zal nauw gaan samenwerken met Christophe Hansen, de nieuwe commissaris voor landbouw uit Luxemburg. Hansen, die afkomstig is uit een boerenfamilie, wordt gezien als een aanhanger van innovatieve landbouw.
Dit sluit goed aan bij de ambities van Nederland, dat zichzelf als modern beschouwt in de agrarische sector. Ook al kampen we met langdurige problemen zoals de mestproblematiek, vergeleken met andere Europese landen is de Nederlandse landbouw vooruitstrevend.
Bij milieu ligt de lat echter hoog. Jessika Roswall, de nieuwe milieucommissaris uit Zweden, heeft als opdracht om de bestaande wetgeving strikt te handhaven. Dit omvat onder andere de Kaderrichtlijn Water, die van cruciaal belang is voor zowel de natuur als het drinkwater.
Nederland loopt hierin ver achter en volgens het Planbureau voor de Leefomgeving is dit te wijten aan collectief uitstelgedrag. Roswall, met haar beperkte ervaring op milieubeleid, zal hier weinig geduld voor hebben.
Strijd om de EU-begroting
Het financiële beleid van de Europese Unie komt in handen van Pjotr Sefarin, een Poolse diplomaat met weinig affiniteit voor Hollandse zuinigheid. Polen is een van de grootste ontvangers van EU-gelden, wat maakt dat Nederland op een stevige strijd kan rekenen als het gaat om bezuinigingen.
Een diplomaat grapte zelfs dat het benoemen van Sefarin als begrotingschef voelt alsof je een pyromaan aanstelt als hoofd van de brandweer. Toch kan Den Haag enige troost vinden in het feit dat Sefarin niet de titel van vicevoorzitter zal dragen, wat zijn invloed mogelijk beperkt.
Migratie
Op het gebied van migratie zal minister Faber binnenkort om tafel zitten met Magnus Brunner, de nieuwe migratiecommissaris uit Oostenrijk. Hoewel hij weinig ervaring heeft met migratie, deelt hij wel de strengere opvattingen van het huidige Nederlandse kabinet.
Dit vormt een scherp contrast met zijn voorganger, de linkse Ylva Johansson uit Zweden, die als zwaargewicht binnen de sociaaldemocraten werd gezien. Voor Nederland lijkt dit een kans om een steviger beleid op het gebied van asiel en migratie te realiseren.
Goedkeuring door het Europees Parlement
De nieuwe Eurocommissarissen moeten eerst nog goedkeuring krijgen van het Europees Parlement. Pas daarna kunnen ze daadwerkelijk aan de slag. In hun functie is het de bedoeling dat zij het Europese belang vooropstellen.
Toch zal het voor hen lastig zijn om hun politieke achtergrond en persoonlijke opvattingen volledig los te laten. Daarom blijft de vraag in hoeverre hun beleid zal aansluiten op de belangen van hun thuislanden.
Plaats een reactie