Secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte, spreekt zich lovend uit over voormalig president Donald Trump. Rutte geeft aan dat de toegenomen defensie-investeringen van Europese NAVO-landen grotendeels te danken zijn aan Trump’s invloed.
“Het is zijn succes”, benadrukt Rutte. “En hij heeft absoluut gelijk: met 2 procent kom je er niet.” Met de mogelijke terugkeer van Trump in het Witte Huis zou een intens debat over defensiebudgetten op de agenda kunnen staan.
Trump’s druk op bondgenoten
Tijdens zijn vorige ambtstermijn oefende Trump stevige druk uit op Europese bondgenoten om meer te investeren in hun krijgsmachten. Hij dreigde zelfs met een mogelijk vertrek van de Verenigde Staten uit de NAVO als Europese landen niet aan hun financiële verplichtingen voldeden. Deze harde aanpak leidde ertoe dat de Europese defensiebudgetten aanzienlijk stegen.
Mark Rutte heeft tijdens zijn premierschap regelmatig benadrukt dat de investeringen in Europese defensie mede te danken zijn aan Trump’s inspanningen. Ook nu, als NAVO-chef, herhaalt Rutte deze boodschap. Hij verklaart: “Toen hij president was, stimuleerde hij ons om twee procent uit te geven. Inmiddels zit de NAVO gemiddeld boven de twee procent.”
Nederland haalt eindelijk NAVO-norm
Nederland was zelf traag in het behalen van de afgesproken defensienorm van 2 procent. Pas dit jaar voldoet Nederland aan de doelstelling die de NAVO in 2014 heeft vastgelegd. Onder leiding van Rutte als premier heeft het land uiteindelijk de stap gezet om meer middelen vrij te maken voor defensie.
Druk vanuit Washington op verhoging naar 3 procent
Volgens Rutte is de huidige norm van 2 procent van het bbp voor defensie-investeringen niet langer voldoende. De Verenigde Staten pleiten al langer voor een verhoging naar 3 procent, en ook binnen de NAVO zelf gaan stemmen op om de norm naar 2,5 procent te verhogen. Rutte deelt deze mening en geeft aan binnenkort met de president-elect in gesprek te gaan over het verhogen van deze defensie-uitgaven.
Op de komende NAVO-top in Den Haag zou hierover mogelijk een besluit kunnen vallen. De discussie richt zich niet alleen op een generieke verhoging van het percentage, maar ook op nieuwe capaciteitsnormen. Deze normen bepalen wat een land minimaal aan materieel en munitie in huis moet hebben om de NAVO als geheel sterk genoeg te maken.
Europese zorgen over de terugkeer van Trump
De leiders van EU-landen bespreken donderdagavond in Boedapest de mogelijke gevolgen van een hernieuwd presidentschap van Trump. Voor diverse Europese premiers vormt Trump’s terugkeer een extra stimulans om te blijven investeren in defensie. Premier Dick Schoof onderstreept dat intensieve samenwerking tussen Europa en de Verenigde Staten op het gebied van veiligheid en economie essentieel blijft.
Europese leiders beseffen dat de relatie met Washington onvoorspelbare wendingen kan nemen, maar dat ze voorbereid moeten zijn op nieuwe eisen vanuit de Verenigde Staten. Hoe dit zich precies vertaalt naar beleidskeuzes zal vermoedelijk tijdens de komende NAVO-top duidelijk worden.