Jan (63) heeft een uitgesproken mening over de verdeling van pensioenen en luxe voorzieningen voor ouderen. In zijn ogen verdienen ouderen die hun pensioen niet zelf hebben opgebouwd, geen aanspraak op extra luxe of comfortabele voorzieningen.
Volgens hem is het oneerlijk dat zij, zonder hun steentje te hebben bijgedragen, dezelfde voordelen krijgen als zij die jarenlang hard hebben gewerkt en pensioenpremies hebben afgedragen. “We leven in een samenleving waar het belang van eerlijkheid steeds verder afbrokkelt,” zegt Jan met een gefrustreerde blik.
Jan vertelt dat hij, zoals vele anderen van zijn generatie, zijn hele leven hard heeft gewerkt. Elke maand werd er geld opzijgezet voor een pensioen, geld dat hij verdiende door jarenlang bij te dragen aan de samenleving. Nu ziet hij dat anderen, zonder ooit iets in het systeem te hebben gestopt, dezelfde voorzieningen genieten. Voor hem voelt dit als een onrechtvaardigheid die alleen maar erger wordt naarmate hij ouder wordt en ziet hoe zijn generatie worstelt om rond te komen.
Volgens Jan ondermijnt dit systeem het idee van eigen verantwoordelijkheid. “Waarom zou iemand nog de moeite nemen om iets op te bouwen als alles uiteindelijk toch gratis wordt weggegeven?” vraagt hij retorisch. Jan maakt zich zorgen dat deze mentaliteit steeds verder doorsijpelt in onze maatschappij. Mensen lijken hun hand op te houden zonder enig besef van de offers die zijn gebracht door generaties voor hen, zegt hij vol overtuiging.
Hij wijst erop dat het huidige pensioenstelsel nauwelijks houdbaar lijkt als het aantal mensen dat zelf geen pensioen opbouwt blijft stijgen. “De druk op de belastingbetaler wordt te groot,” zegt hij, “en dat voelt onrechtvaardig.” Jan vertelt dat hij vroeger geloofde dat hard werken en sparen zouden leiden tot een zekere, rustige oude dag. Maar nu ziet hij hoe dat idee steeds meer een illusie wordt, en dat frustreert hem.
Het wringt bij Jan dat de samenleving steeds meer lijkt te verwachten dat iedereen dezelfde voorzieningen krijgt, ongeacht hun bijdrage. Hij geeft aan dat dit leidt tot een cultuur waarin het normaal is om de hand op te houden. In zijn ogen kan dat nooit de bedoeling zijn geweest van het pensioenstelsel zoals het ooit was bedoeld. “Het lijkt alsof we belonen zonder te kijken naar inspanning of verantwoordelijkheid,” zegt hij hoofdschuddend.
Jan herinnert zich hoe zijn eigen ouders jarenlang hard hebben gewerkt en alles zelf hebben opgebouwd. “Zij zouden zich omdraaien in hun graf als ze zagen hoe het nu gaat,” zegt hij. Het idee dat mensen die niets hebben bijgedragen kunnen profiteren van luxe voorzieningen stuit hem tegen de borst. Hij gelooft dat dit een schadelijke boodschap uitzendt naar jongere generaties. In plaats van het belang van hard werken, sparen en plannen te benadrukken, lijken we volgens hem vooral gemakzucht aan te moedigen.
Jan ziet dit als een symptoom van een breder probleem. Hij maakt zich zorgen dat de samenleving afglijdt naar een situatie waarin iedereen denkt recht te hebben op alles, zonder daar iets voor te hoeven doen. “Als we zo doorgaan, wie gaat er dan nog werken of sparen?” vraagt hij zich af. Hij voelt zich soms eenzaam in zijn standpunt, maar blijft vasthouden aan zijn overtuigingen over eerlijkheid en verantwoordelijkheid.
Volgens Jan moet er een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen mensen die een bijdrage hebben geleverd en mensen die dat niet hebben gedaan. Hij gelooft dat er dringend een verandering moet komen in hoe we voorzieningen toekennen. “Laat het een wake-upcall zijn voor de politiek,” zegt hij met een waarschuwende toon. Jan is er zeker van dat veel mensen zich zullen herkennen in zijn frustraties, ook al wordt er in de media weinig aandacht aan gegeven.
Als hij met vrienden praat, hoort hij vaak vergelijkbare geluiden. Veel van hen delen zijn gevoel dat het systeem niet langer eerlijk werkt. “We hebben ons leven lang bijgedragen, en nu worden we behandeld alsof dat niets waard is,” verzucht hij. Jan benadrukt dat dit niet betekent dat hij geen solidariteit voelt met minderbedeelden. Het gaat hem vooral om het gevoel van rechtvaardigheid en de waarde die wordt gehecht aan eigen inspanningen.
Jan hoopt dat er in de toekomst meer erkenning komt voor mensen die hun steentje hebben bijgedragen. Hij vreest dat zonder verandering de huidige generatie ouderen in toenemende mate het gevoel zal krijgen dat ze worden gepasseerd door een systeem dat ooit bedoeld was om hen te ondersteunen. “Het voelt alsof de beloning voor hard werken steeds verder afbrokkelt,” zegt hij. Dit frustreert niet alleen hem, maar ook vele anderen, vermoedt hij.
Als hij naar de toekomst kijkt, maakt Jan zich zorgen over hoe de jongere generaties met pensioenen en luxe voorzieningen zullen omgaan. “Als iedereen gewend raakt aan hand-outs, wie gaat er dan nog iets opbouwen?” vraagt hij zich af. Jan gelooft dat er een balans moet komen tussen solidariteit en eigen verantwoordelijkheid, anders raakt de samenleving volgens hem op termijn uit balans.
Jan is van mening dat de politiek moet ingrijpen en duidelijke keuzes moet maken. Hij stelt voor om voorzieningen aan te passen, zodat mensen die hun hele leven hebben gewerkt, oprechte waardering en ondersteuning krijgen. Voor hem is het een kwestie van respect voor de generatie die het land heeft opgebouwd. “We hebben jarenlang bijgedragen en verdienen meer dan gelijke behandeling met mensen die niets hebben gedaan,” zegt hij.
Volgens Jan is er behoefte aan een samenleving die het belang van bijdragen en verantwoordelijkheid omarmt. Voor hem is het ondenkbaar dat een systeem standhoudt zonder die principes. “Als we niet snel ingrijpen, dan gaat het de verkeerde kant op,” waarschuwt hij. Jan hoopt dat er naar hem en vele anderen wordt geluisterd om te voorkomen dat de waarde van hun inspanningen verloren gaat in een samenleving die steeds meer uit balans raakt.
