De Belastingdienst is vandaag begonnen met het versturen van brieven naar honderdduizenden Nederlanders. Zij hebben mogelijk sinds 2017 te veel belasting betaald over hun vermogen.
Deze brieven markeren het begin van een hersteloperatie die is gestart na meerdere uitspraken van de Hoge Raad. De fiscus is gedwongen om compensatie te bieden aan mensen die belasting betaalden over fictieve rendementen in box 3. Veel van deze mensen hebben die rendementen echter nooit behaald.
De compensatie die de Belastingdienst moet bieden wordt rechtsherstel genoemd. Het rechtsherstel is bedoeld om de onrechtmatige belastingheffing te corrigeren.
De mensen die nu worden benaderd, hebben belasting betaald op rendementen die veel lager lagen dan werd aangenomen. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat deze belastingheffing onterecht was en dat mensen recht hebben op een vergoeding.
Wat houdt box 3 precies in?
Box 3 betreft de belasting die geheven wordt over vermogen, zoals spaargeld, beleggingen en een eventuele tweede woning. Dit geldt voor mensen met een vermogen boven de 57.000 euro, of 114.000 euro als je een fiscaal partner hebt.
Onder vermogen vallen bezittingen, zoals spaargeld, aandelen, of een tweede huis. Schulden worden afgetrokken van het vermogen om de waarde te bepalen waarover belasting wordt geheven.
De kern van het probleem ligt in de manier waarop de Belastingdienst jarenlang belasting berekende op een fictief rendement. Dit fictieve rendement was vaak veel hoger dan wat spaarders daadwerkelijk aan rente ontvingen.
Spaarders werden daardoor te zwaar belast, terwijl beleggers vaak een hoger rendement behaalden. Het systeem was onrechtmatig, zo oordeelde de Hoge Raad in een belangrijk arrest. De getroffen belastingbetalers hebben daarom recht op compensatie voor het onterecht betaalde bedrag.
Wat gebeurt er nu?
In totaal zal de Belastingdienst naar verwachting 2,6 miljoen brieven versturen. Deze brieven worden gestuurd naar mensen met een groot vermogen, die mogelijk recht hebben op compensatie. Ontvangers van deze brieven hoeven nog geen actie te ondernemen.
De brief is slechts een aankondiging van de hersteloperatie. In de zomer van volgend jaar ontvangen deze mensen een formulier. In dat formulier kunnen ze hun werkelijke rendement over de betreffende belastingjaren invullen.
Sommige mensen moeten echter nu al in actie komen. Dit geldt voor zo’n 150.000 mensen van wie de aanslag over 2019 nog niet definitief is vastgesteld. Zij moeten zelf een verzoek indienen om in aanmerking te komen voor het rechtsherstel. De andere groep belastingplichtigen hoeft voorlopig niets te doen. Zij krijgen pas in de zomer een uitnodiging om gegevens over hun vermogen door te geven.
Hoe ziet de compensatie eruit?
Het gaat bij de compensatie om de belasting die werd geheven op een vaststaand fictief rendement. Dit rendement werd door de Belastingdienst gebruikt als basis voor de belastingheffing, ongeacht de werkelijke inkomsten.
Spaarders werden het zwaarst getroffen door dit systeem, omdat de werkelijke rente op hun spaargeld veel lager was. Zij moesten belasting betalen op rendementen die zij nooit hebben behaald.
De Hoge Raad heeft uitgesproken dat deze situatie onrechtmatig was. Spaarders en andere gedupeerden hebben recht op een teruggave van de te veel betaalde belasting.
De Belastingdienst staat voor een enorme opgave. Iedereen die recht heeft op compensatie moet worden geïnformeerd en gecompenseerd. Dit betekent dat veel mensen volgend jaar een formulier zullen ontvangen om hun werkelijke rendement door te geven.
Op basis daarvan zal de Belastingdienst berekenen hoeveel belasting zij mogelijk terugkrijgen. Voor de betrokken belastingplichtigen is dit een belangrijke stap naar gerechtigheid.
Wat betekent dit voor jou?
Als je een brief hebt ontvangen van de Belastingdienst, hoef je op dit moment nog niets te doen. De brief is een eerste aankondiging en vraagt niet om directe actie. In de zomer van volgend jaar ontvang je een formulier waarin je jouw werkelijke rendement kunt invullen.
Voor sommige mensen, met name degenen die hun aanslag over 2019 nog niet hebben afgerond, is de situatie anders. Zij moeten nu al actie ondernemen en een verzoek indienen voor rechtsherstel. Dit is belangrijk om ervoor te zorgen dat ook zij in aanmerking komen voor compensatie.
De compensatie zal afhangen van de werkelijke inkomsten die je hebt ontvangen uit je vermogen. Voor spaarders betekent dit dat ze mogelijk een flink bedrag terug kunnen krijgen.
De rente op spaargeld was de afgelopen jaren namelijk erg laag, terwijl de Belastingdienst uitging van een veel hoger fictief rendement. Dit heeft ertoe geleid dat spaarders jarenlang onterecht belasting hebben betaald.
De Belastingdienst staat dus voor een enorme uitdaging. De hersteloperatie zal veel tijd en energie kosten, maar biedt eindelijk compensatie aan mensen die te veel belasting hebben betaald.
Gedupeerden kunnen de komende maanden meer informatie verwachten over hoe dit proces verder zal verlopen. Het is belangrijk om de komende brieven en formulieren goed in de gaten te houden en tijdig te reageren.
