De kosten voor de tijdelijke opvang van asielzoekers in hotels hebben dit jaar recordhoogtes bereikt. Uit gegevens van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) blijkt dat er in de eerste zeven maanden van het jaar al 373 miljoen euro is uitgegeven om 10.000 asielzoekers in hotels te huisvesten.
Het totale bedrag voor dit jaar zal naar verwachting oplopen tot 700 miljoen euro. Dat betekent dat de huisvesting van één asielzoeker in een hotel zo’n 70.000 euro per jaar kost.
Wat opvalt, is dat dit bedrag slechts de kosten dekt van tijdelijke huisvesting. Het biedt geen permanente oplossing voor de asielzoekers. Het is enkel een noodvoorziening die hen een dak boven het hoofd geeft.
Het aantal van 10.000 hotelkamers is bovendien slechts een fractie van het totale aantal opvangplekken dat het COA nodig heeft om de asielzoekers en statushouders in Nederland te huisvesten.
Toename in opvangplekken
Het COA beheert momenteel zo’n 71.000 opvangplekken voor zowel asielzoekers als statushouders, een stijging van 20.000 plaatsen ten opzichte van vorig jaar. Tegen het einde van het jaar verwacht men dat het aantal opvangplekken moet toenemen tot bijna 90.000.
De vraag blijft echter waar deze extra opvangplekken vandaan moeten komen. Hotels, sporthallen, vakantieparken en zelfs cruiseschepen zijn al ingezet, maar het is nog onduidelijk hoe aan de toenemende vraag kan worden voldaan.
Twee jaar geleden bedroegen de kosten voor de opvang van asielzoekers 1,6 miljard euro. Vorig jaar steeg dit al naar 2,7 miljard, en voor dit jaar wordt verwacht dat dit bedrag meer dan 4 miljard euro zal bedragen. Dit betreft enkel de kosten voor tijdelijke opvang. De overheadkosten en zorgkosten, die ongetwijfeld aanzienlijk zullen zijn, zijn hierin nog niet meegerekend.
Contrasten in de zorg voor kankerpatiënten
Deze enorme bedragen staan in schril contrast met de realiteit waarin kankerpatiënten zich bevinden. Vorige week werd in de media het schrijnende verhaal gedeeld van Lotte, een 31-jarige vrouw met uitgezaaide borstkanker. Zij zou baat hebben bij het levensverlengende medicijn Enhertu.
Dit medicijn kan ervoor zorgen dat patiënten met deze agressieve vorm van kanker gemiddeld negen maanden langer leven. De kosten van de behandeling bedragen echter 50.000 euro, een bedrag dat in Nederland niet wordt vergoed.
In het buitenland wordt Enhertu wel vergoed, maar het Zorginstituut Nederland besloot tot afgelopen zomer dat de kosten te hoog waren. Hoewel Enhertu aantoonbaar effectief is, blijft het voor veel patiënten in Nederland onbereikbaar. Dit zorgt voor schrijnende situaties, want voor kankerpatiënten is elk moment extra tijd van onschatbare waarde.
Zorgkosten versus opvangkosten
De vraag die hierbij opkomt is hoe het mogelijk is dat de zorg voor een ernstig zieke patiënt als Lotte niet vergoed wordt, terwijl er tegelijkertijd 55.000 euro wordt uitgegeven aan de tijdelijke opvang van één asielzoeker in een hotel. De keuze voor de prioriteit van deze uitgaven lijkt moeilijk te rechtvaardigen.
Hoewel het begrijpelijk is dat de zorgkosten in Nederland onder controle gehouden moeten worden, roept het verschil in bestedingen veel vragen op. Als we vinden dat 50.000 euro voor levensverlengende zorg te veel is, hoe kunnen we dan verklaren dat we in dezelfde periode meer uitgeven aan de opvang van asielzoekers?
Noodzaak voor keuzes
Het beperken van de instroom van asielzoekers wordt steeds vaker besproken als een mogelijke oplossing om de kosten te verlagen. Dit zou ruimte kunnen creëren voor een herverdeling van middelen naar andere, cruciale sectoren, zoals de gezondheidszorg.
Natuurlijk moeten we als samenleving een veilige plek bieden aan asielzoekers die werkelijk bescherming nodig hebben. Maar de ongecontroleerde instroom van asielzoekers zorgt voor een steeds groter wordend probleem dat zowel qua kosten als capaciteit moeilijk vol te houden is.
Politici moeten dringend naar oplossingen zoeken die de asielinstroom blijvend beperken. De huidige aanpak, waarbij vooral tijdelijke noodoplossingen worden gebruikt, is niet langer houdbaar. De groeiende druk op de opvang en de stijgende kosten maken het noodzakelijk om keuzes te maken die zowel onze samenleving als onze zorgsector kunnen ondersteunen.
