Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) overwoog enkele weken geleden om asielzoekerscentra (azc’s) om te vormen tot noodopvanglocaties. Het doel hiervan was om meer asielzoekers op te vangen dan momenteel toegestaan is in reguliere azc’s. Het plan, dat afkomstig was van de uitvoeringsorganisatie van minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV), werd uiteindelijk niet doorgezet na flinke bezwaren.
Onorthodoxe poging om bedden te regelen
Een woordvoerder van het COA bevestigt dat de optie om azc’s te veranderen in noodopvanglocaties serieus is overwogen. Dit gebeurde enkele weken geleden in een poging om op onconventionele wijze extra bedden beschikbaar te stellen.
Het idee was om, zonder dat er nieuwe opvanglocaties geopend hoefden te worden, meer mensen onderdak te bieden in bestaande centra. Gemeenten werden door het COA benaderd om te polsen of zij bereid waren hun azc’s tijdelijk te herbestemmen.
Het is echter onduidelijk of minister Faber op de hoogte was van deze plannen. Op de vraag of haar ministerie hiervan afwist, kon afgelopen vrijdag geen helder antwoord worden gegeven. Hoewel het plan vanuit het COA kwam, lijkt de centrale overheid hierin een onduidelijke rol te hebben gespeeld.
Afspraken met gemeenten doorbroken?
Het voorstel stuitte uiteindelijk op bezwaren vanuit de gemeenten. Het omkatten van azc’s naar noodopvanglocaties zou namelijk de afspraken tussen het COA en de betrokken gemeenten schenden.
In bestuursakkoorden is vastgelegd hoeveel asielzoekers er maximaal in een centrum mogen verblijven. “We zouden in sommige gemeenten boven de afgesproken aantallen zijn uitgekomen,” aldus de woordvoerder. Dit was voor veel gemeenten onacceptabel, waardoor het plan van tafel ging.
Westerwolde en de strijd om Ter Apel
Naast dit afgeblazen plan, blijft het COA in juridische conflicten verwikkeld met de gemeente Westerwolde, waar het aanmeldcentrum Ter Apel gevestigd is. In dat centrum geldt een maximum van 2000 asielzoekers, maar dit aantal wordt regelmatig overschreden.
Het COA wil koste wat kost meer rechtszaken zoals die met Westerwolde voorkomen. De opvangorganisatie staat onder druk om binnen de regels te blijven opereren, terwijl de vraag naar opvangplekken blijft toenemen.
Kritiek uit de gemeenten
Voor de benaderde gemeenten voelde de vraag om hun azc’s om te vormen tot noodopvangcentra als een affront. Gemeenten die al asielzoekers opvangen, voelden zich onder druk gezet om nog meer vluchtelingen te huisvesten.
Dit terwijl één op de drie gemeenten in Nederland nog geen azc heeft. Mark Boumans, burgemeester van Doetinchem en voorzitter van de asielcommissie van gemeentekoepel VNG, was dan ook opgelucht dat het plan werd afgeblazen. Hij noemde het “geen briljant plan.”
Capaciteitsproblemen blijven
Ondanks dat het aantal mensen dat asiel aanvraagt in Nederland lager uitvalt dan verwacht, blijven de opvangproblemen groot. Zo had het COA verwacht dat er per 1 september 1000 asielzoekers gehuisvest konden worden op pontonschepen in Zaandam.
Die schepen zullen echter naar verwachting pas tegen het einde van het jaar beschikbaar zijn. Ook een groot noodopvangpaviljoen voor 1250 mensen op het festivalterrein in Biddinghuizen zal pas in november klaar zijn om de eerste bewoners op te vangen.
De druk op de opvangcapaciteit blijft hoog, terwijl er geen snelle oplossingen voorhanden zijn. De opvangproblematiek blijft voor zowel het COA als de gemeenten een dagelijkse uitdaging die vraagt om doordachte oplossingen en nauwe samenwerking tussen alle betrokken partijen.
Laatste stand van zaken
Hoewel het COA met dit afgeblazen plan hoopte op korte termijn verlichting te bieden, blijft de zoektocht naar extra opvangplekken voortduren. Gemeenten en opvangorganisaties zullen in de komende maanden met nieuwe plannen moeten komen om de steeds nijpender situatie het hoofd te bieden.
Wat vind je van deze truc om asielzoekerscentra verder volstouwen? Laat het ons weten in de reacties op Facebook.
