De feestdagen komen eraan en daarmee groeit ook het risico op online fraude. Vorig jaar deden Nederlanders meer dan 16.000 keer aangifte van online oplichting, en dit jaar voorspelt de politie zelfs een stijging naar ongeveer 20.000 meldingen.
Vooral tijdens koopfestijnen zoals Black Friday en Cyber Monday is de kans groot dat oplichters hun slag slaan, door consumenten te lokken met aantrekkelijke kortingen op populaire cadeaus. Helaas blijven de gekochte producten vaak uit, waardoor nietsvermoedende kopers hun geld verliezen.
Groeiend aantal aangiftes en verborgen slachtoffers
Het verwachte aantal aangiftes weerspiegelt slechts een deel van het probleem. Volgens Gijs van der Linden, teamleider van het Landelijk Meldpunt Internet Oplichting, is het werkelijke aantal slachtoffers veel hoger.
“Als we ook de niet-gemelde gevallen meenemen, kunnen we het aantal slachtoffers met vier vermenigvuldigen,” stelt Van der Linden. Veel mensen voelen zich beschaamd of houden de schijn hoog, waardoor ze geen aangifte doen en de omvang van het probleem verborgen blijft.
Misleidende aanbiedingen lokken kopers in de val
In de weken voor de feestdagen lijkt de online winkelwereld gevuld met onvoorstelbare kortingen en deals. Helaas maken fraudeurs hier handig gebruik van. Ze plaatsen nepwebshops met torenhoge kortingen op populaire producten, maar zodra de betaling is voldaan, ontvangen kopers niets.
Vooral bij grote kortingsdagen als Black Friday en Cyber Monday is deze tactiek populair. Van der Linden waarschuwt consumenten om kritisch te blijven: “Vraag jezelf af of de aanbieding niet te mooi is om waar te zijn. In dat geval is dat waarschijnlijk ook zo.”
Terugbetaling bijna onmogelijk zonder creditcard
Helaas blijkt dat gedupeerden vaak geen kans hebben om hun geld terug te krijgen, vooral wanneer betaald is met een bankoverschrijving. Alleen creditcardbetalingen bieden in veel gevallen bescherming en een kans op terugvordering bij frauduleuze transacties.
De politie adviseert consumenten dan ook alert te blijven en altijd goed te controleren bij wie ze aankopen doen. Neem geen risico’s en controleer of de webshop betrouwbaar is.
Veiligheidsadviezen: voorkom oplichting
Op de website van de politie is een lijst te vinden van verdachte webshops waar al meldingen van fraude zijn gedaan. Maar omdat niet alle malafide sites hierop vermeld staan, raadt de politie aan zelf extra stappen te nemen.
Het controleren van online reviews en het zoeken naar duidelijke contactinformatie kan helpen bij het onderscheiden van betrouwbare webshops en verdachte aanbieders. Bij twijfel geldt het oude advies: “Als het te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat vaak ook het geval,” aldus Van der Linden.
Politiecapaciteit en internationale hindernissen
De politie werkt actief aan de bestrijding van nepwebshops, maar heeft te maken met beperkingen. Bij meldingen van frauduleuze sites vraagt de politie hostingpartijen om deze offline te halen, maar dan is het kwaad vaak al geschied.
Bovendien blijken veel fraudeurs gebruik te maken van buitenlandse betaaldiensten, wat de opsporing bemoeilijkt. De politie is dan afhankelijk van internationale samenwerking, maar collega’s in het buitenland hebben vaak hun eigen prioriteiten. Hierdoor blijft de aanpak van online oplichting een uitdaging.
De politie roept consumenten op om alert te blijven en fraudeurs geen kans te geven deze feestdagen. Check elke webshop en wees kritisch bij aanbiedingen die te goed lijken om waar te zijn. Op deze site staan webshops waar volgens de politie een luchtje aan zit.
