De Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, Esther Klever, was deze week op werkbezoek in Uganda. Het kabinet onderzoekt de mogelijkheid om uitgeprocedeerde asielzoekers op te vangen in het Oost-Afrikaanse land. Dit initiatief stuit op gemengde reacties, maar het lijkt er echter op dat niet alle betrokken partijen op de hoogte zijn van dit specifieke plan.
Uganda heeft in de afgelopen jaren veel vluchtelingen opgenomen, voornamelijk uit buurlanden zoals Sudan, Zuid-Sudan en de Democratische Republiek Congo. Dit maakt het land een potentiële partner voor nieuwe migratieafspraken.
Toch gaf de Ugandese minister van Buitenlandse Zaken, Jeje Odongo, aan dat hij tijdens zijn gesprek met Klever niets had gehoord over de mogelijke opvang van afgewezen asielzoekers uit Nederland.
“We hebben alleen gesproken over Nederlandse steun aan de vluchtelingen die al in Uganda zijn,” verklaarde hij in een interview met Bureau Buitenland op NPO Radio 1.
Odongo benadrukte dat, mocht Nederland opnieuw over terugkeer-hubs beginnen, hij en zijn team het voorstel zullen onderzoeken voordat er een beslissing wordt genomen.
Dit werd verder bevestigd in een gesprek met de NOS, waarin hij aangaf open te staan voor een toekomstige discussie over het onderwerp, maar hij gaf aan dat het tijdens deze ontmoeting niet ter sprake is gekomen.
Spanning rondom opvang en financiële afspraken
De vraag of er financiële compensatie voor Uganda zou komen in ruil voor de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers zorgde voor irritatie bij Odongo. “Ik zei je toch, daar hebben we helemaal niet over gesproken,” reageerde hij geïrriteerd.
Dit gebeurde tijdens het interview met Bureau Buitenland, nadat hem die vraag werd gesteld.Er lijkt enige verwarring te bestaan over wat er precies is besproken tussen beide ministers tijdens de ontmoeting.
Esther Klever maakte tijdens haar bezoek echter duidelijk dat het Nederlandse kabinet migratie wil tegengaan door uitgeprocedeerde asielzoekers te laten terugkeren naar hun land van herkomst, een proces dat vaak vastloopt. “We hebben een lange relatie met Uganda, en het is een gastvrij land,” zei Klever.
Innovatieve oplossingen of juridische bezwaren?
Volgens de Nederlandse premier Dick Schoof is het plan om Afrikaanse asielzoekers naar Uganda te sturen een “innovatieve oplossing”. Dit idee wordt volgens hem ook in andere Europese landen besproken. Het voorstel zou Uganda extra financiële middelen bieden in ruil voor het opvangen van afgewezen asielzoekers.
Deskundigen plaatsen echter kritische kanttekeningen bij het plan. Zij stellen dat het mogelijk in strijd is met Europese wetgeving en roepen vraagtekens op over de veiligheid van de afgewezen asielzoekers die naar Uganda gestuurd zouden worden.
De zorgen zijn onder meer gericht op de humanitaire omstandigheden in Uganda en het feit dat dit plan migranten dwingt om terug te keren naar een land waar ze mogelijk geen sterke banden mee hebben.
De discussie rondom dit plan zal de komende tijd ongetwijfeld nog verder oplaaien, aangezien zowel juridische als morele vraagstukken opgelost moeten worden voordat er definitieve stappen kunnen worden gezet.
Klever heeft haar plannen voor de mogelijke opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers in Uganda besproken. Het lijkt echter dat niet alle partijen volledig zijn geïnformeerd over de details. Odongo heeft laten weten open te staan voor verdere gesprekken. Hij benadrukt echter dat er nog geen concrete afspraken zijn gemaakt. Het debat over deze kwestie zal ongetwijfeld nog veel discussie veroorzaken, zowel in Nederland als op Europees niveau.