Vijf jaar na de oprichting staat Omroep Zwart op een beslissend punt. De organisatie, ontstaan uit het maatschappelijke debat over racisme en representatie, viert haar jubileum in een sfeer van hoop, spanning en onzekerheid. Directeur en oprichter Akwasi blikt terug op vijf intensieve jaren vol weerstand, idealen en strijdlust. De droom van een eerlijker en inclusiever medialandschap leeft nog steeds, maar het voortbestaan van de omroep hangt aan een zijden draad.
Van protest tot publieke omroep
De oorsprong van Omroep Zwart ligt in de nasleep van de Black Lives Matter-beweging van 2020. Tijdens een protest op de Dam sprak Akwasi woorden die hem jarenlang zouden achtervolgen. Zijn uitgesproken verzet tegen racistische tradities leidde tot kritiek, maar ook tot bewustwording. In plaats van zich terug te trekken, besloot hij zijn idealen om te zetten in actie: een publieke omroep die ruimte biedt aan stemmen die tot dan toe nauwelijks werden gehoord.
In zijn boek Brieven aan Anton de Kom noemt hij het een morele plicht. Als belastingbetaler voelde hij zich geroepen om een publieke zender op te richten die de diversiteit van Nederland weerspiegelt. Die gedachte werd de basis van Omroep Zwart — een organisatie die inclusie niet als modewoord ziet, maar als fundament van haar bestaan.
De strijd om 100.000 leden
De realiteit blijkt hard. Binnen het publieke omroepbestel geldt de regel dat een omroep minimaal 100.000 leden moet hebben om te blijven bestaan. Voor Omroep Zwart staat de teller nog op 38.000. Dat betekent dat er vóór december nog ruim zestigduizend leden bij moeten komen. De tijd tikt, en de druk neemt toe.
Akwasi weigert zich neer te leggen bij een mogelijk einde. Hij herinnert aan het begin, toen de omroep binnen enkele maanden tienduizenden leden wist te werven puur op basis van een idee. Nu, met tastbare programma’s en prijzen, hoopt hij dat enthousiasme opnieuw aan te wakkeren. “Wie gelooft in een eerlijke afspiegeling van Nederland, hoort bij ons,” zegt hij vastberaden.
Zichtbaarheid en erkenning
Ondanks de financiële en organisatorische uitdagingen heeft Omroep Zwart indruk gemaakt met opvallende producties. De documentaire De Afhaalchinees kreeg een nominatie voor de Zilveren Nipkowschijf, een zeldzame erkenning voor een jonge omroep. Ook programma’s als That’s My Jam en diverse documentaires trokken een nieuw publiek dat zich herkende in thema’s van identiteit, cultuur en diversiteit.
Toch ontbreekt er volgens Akwasi nog iets fundamenteels: journalistieke aanwezigheid. De omroep werkt daarom aan een eigen actualiteitenprogramma, iets wat vanaf het begin al op de agenda stond. “We begonnen met cultuur en verhalen van mensen, maar nu willen we ook meedoen aan het maatschappelijke gesprek,” legt hij uit. Voor hem is dat een logische volgende stap richting volwassenheid als zender.
Een eigen koers, los van de gevestigde orde
Omroep Zwart onderscheidt zich bewust van traditionele omroepen. Geen neutrale toon, maar herkenbare eigenheid. “Welke omroep heeft gele muren?” grapte Akwasi eerder. “Wij doen dingen anders omdat we andere mensen zijn. Dat is precies de bedoeling.” Die eigen koers is zowel de kracht als de kwetsbaarheid van de organisatie.
Het pionieren leidt regelmatig tot botsingen met traditionele structuren binnen het omroepbestel. Toch blijft Akwasi trots. Hij beseft dat hij geschiedenis schrijft als eerste mediadirecteur van kleur in het Nederlandse publieke systeem. Dat maakt zijn werk betekenisvol, maar ook zwaar. “Het hoort erbij,” zegt hij. “Het maakt me niet bitter, het maakt me beter.”
Weerstand en doorzettingsvermogen
De toon in Den Haag is niet altijd vriendelijk geweest. Politieke tegenwind, kritiek op social media en interne druk hebben het vertrouwen op de proef gesteld. Akwasi erkent dat hij zich soms geïsoleerd voelt, maar weigert cynisch te worden. Voor hem is de missie groter dan zijn persoonlijke positie. “Omroep Zwart is meer dan een mediabedrijf. Het is een beweging die wil bijdragen aan een toekomst waarin iedereen zich gezien voelt.”
Zijn woorden laten weinig twijfel bestaan over de motivatie achter de omroep. Het gaat niet alleen om zendtijd of geld, maar om rechtvaardigheid. Omroep Zwart wil laten zien dat de publieke omroep voor álle Nederlanders is, ongeacht afkomst of achtergrond.
De laatste kans om te overleven
De komende weken zijn cruciaal. De ledenwervingscampagne draait op volle kracht. Bekende artiesten, journalisten en sympathisanten roepen hun volgers op om lid te worden. Toch is de kloof nog groot, en het voortbestaan van de omroep onzeker. Lukt het niet om de vereiste grens te halen, dan verliest Omroep Zwart haar plek binnen het publieke bestel — een verlies dat verder reikt dan alleen deze organisatie.
Voorstanders noemen de strijd van Omroep Zwart een symbolische test voor het Nederlandse medialandschap. Is er echt ruimte voor nieuwe stemmen, of blijft de macht bij de gevestigde orde? De komende weken zullen dat bepalen.
Een strijd die verder reikt dan televisie
De toekomst van Omroep Zwart overstijgt de organisatie zelf. Het is een spiegel voor Nederland — een land dat worstelt met diversiteit, identiteit en representatie. Of de ledenactie slaagt, zal niet alleen het lot van een omroep bepalen, maar ook dat van een bredere maatschappelijke beweging.
Wat vaststaat, is dat Akwasi en zijn team niet van plan zijn zonder strijd op te geven. Hun verhaal is er één van volharding en geloof in verandering. De vraag blijft: wil Nederland die verandering omarmen of terugvallen in het oude patroon? Praat mee op onze Facebookpagina en deel je mening over de toekomst van Omroep Zwart.
