Daan, een 37-jarige ondernemer uit Utrecht, heeft een controversieel standpunt: gezinnen met meer dan drie kinderen zouden zwaarder belast moeten worden. “Het huidige systeem is niet eerlijk en onhoudbaar. Grote gezinnen dragen onevenredig veel bij aan de druk op onze samenleving,” stelt hij. Zijn woorden roepen heftige reacties op, maar Daan blijft standvastig. Hij ziet het als een kwestie van rechtvaardigheid.
“Een groter gezin betekent meer consumptie, meer afval en een hogere belasting op de publieke voorzieningen. Denk aan scholen, zorg en infrastructuur. Dit wordt allemaal gefinancierd door belastinggeld,” legt hij uit. Daan vindt het niet logisch dat iedereen evenveel bijdraagt, ongeacht het aantal kinderen. “Waarom zouden kleine huishoudens dezelfde lasten dragen als grote gezinnen die meer gebruik maken van publieke middelen?”
Zijn standpunt komt voort uit persoonlijke observaties en economische analyses. “Als ondernemer zie ik hoe belangrijk het is om efficiënt met middelen om te gaan. Dat geldt ook voor een samenleving. De aarde heeft grenzen, en grote gezinnen overschrijden die sneller,” stelt hij. Volgens Daan is het tijd om verantwoordelijkheid te nemen voor het collectieve welzijn. “Het is niet populair om te zeggen, maar we moeten stoppen met het romantiseren van grote gezinnen.”
De cijfers lijken zijn zorgen te ondersteunen. Uit recent onderzoek blijkt dat grotere gezinnen gemiddeld 40% meer afval produceren en een aanzienlijk hoger energieverbruik hebben. Daarnaast kost een kind dat gebruik maakt van openbaar onderwijs de staat jaarlijks duizenden euro’s. “Die kosten worden verdeeld over alle belastingbetalers, ook degenen zonder kinderen of met kleinere gezinnen. Dat is niet eerlijk,” betoogt Daan.
Critici wijzen erop dat dit voorstel discriminerend kan zijn en in strijd met het recht op gezinsvrijheid. Daan is het daar niet mee eens. “Niemand zegt dat je geen groot gezin mag hebben. Maar keuzes hebben consequenties, en die consequenties moeten eerlijk verdeeld worden. Het gaat niet om straf, maar om eerlijkheid.”
Een ander punt dat hij aanhaalt, is de ecologische impact. “De klimaatcrisis dwingt ons tot moeilijke keuzes. Grote gezinnen hebben simpelweg een grotere ecologische voetafdruk. Als we die willen verkleinen, moeten we ook kijken naar bevolkingsgroei. Dit is een ongemakkelijk gesprek, maar noodzakelijk.” Hij pleit voor een progressief belastingmodel dat rekening houdt met het aantal kinderen. “Het is vergelijkbaar met hoe we meer belasting heffen op vervuilende industrieën. Meer verbruik betekent hogere kosten. Waarom zou dat voor gezinnen anders zijn?”
Hoewel Daan overtuigd is van zijn standpunt, erkent hij dat er nuances zijn. “Het gaat niet om kwetsbare gezinnen straffen. Er moeten uitzonderingen zijn voor mensen die afhankelijk zijn van toeslagen of sociale hulp. Maar voor de midden- en hogere inkomens kan een extra belasting op grotere gezinnen een rechtvaardige maatregel zijn.”
Zijn ideeën hebben ook steun gekregen, vooral uit milieukringen. Een woordvoerder van een bekende klimaatorganisatie noemt het voorstel “integer en rationeel.” “Het dwingt ons om na te denken over de impact van ons gedrag op lange termijn. Kinderen zijn geen consumentenproducten, maar hun opvoeding heeft wel een prijs voor de samenleving.”
Toch blijft de weerstand groot. Sommige mensen vinden het idee onmenselijk. “Je kunt niet zomaar een prijskaartje hangen aan een kind,” reageerde een moeder van vier kinderen. Voor Daan is dat echter geen geldig argument. “Niemand vraagt je om minder van je kinderen te houden. Het gaat erom dat we verantwoordelijkheid nemen voor de collectieve kosten. We moeten eerlijk durven zijn over de consequenties van onze keuzes.”
Wat hem het meest stoort, is het taboe rond dit onderwerp. “We hebben het over alles: klimaatverandering, de woningcrisis, stijgende zorgkosten. Maar zodra je het hebt over de impact van bevolkingsgroei, sluit iedereen zich af. Waarom is dat?” vraagt hij zich hardop af. Voor Daan is het duidelijk: “Zonder een open debat komen we geen stap verder.”
Hoe ziet hij de toekomst? “Als we nu niets doen, zullen de lasten voor de samenleving alleen maar toenemen. We zullen tegen onhoudbare grenzen aanlopen. Meer belastingen voor grote gezinnen zijn een harde, maar noodzakelijke maatregel. Het is tijd voor eerlijkheid.” Daan hoopt dat zijn voorstel een discussie op gang brengt. “We moeten de moed hebben om lastige keuzes te maken. Voor de toekomst van onze kinderen, hoe groot of klein ons gezin ook is.”
