Omroep AVROTROS heeft aangekondigd niet deel te nemen aan het Eurovisie Songfestival van 2026 in Wenen zolang Israël door de European Broadcasting Union (EBU) wordt toegelaten. De beslissing volgde na intensief intern overleg. De omroep stelt dat deelname niet langer te verantwoorden is gezien de situatie in Gaza. “Wanneer de EBU besluit Israël niet toe te laten, is AVROTROS er komend jaar graag bij”, verklaarde de organisatie vrijdag.
Zorgen over mensenrechten en persvrijheid
De omroep benadrukte dat het voortdurende menselijke leed in Gaza voor haar een doorslaggevende reden is om niet deel te nemen zolang Israël meedoet. Volgens AVROTROS zijn er daarnaast “grote zorgen” over de ernstige aantasting van de persvrijheid in het gebied.
Daarbij wijst de omroep op het structureel weren van internationale verslaggevers en de vele slachtoffers onder journalisten. Deze combinatie maakt volgens de publieke omroep deelname onhoudbaar.
Politieke inmenging en aantasting van festivalwaarden
AVROTROS bekritiseerde bovendien de rol van de Israëlische regering bij de vorige editie van het festival. Volgens de omroep was er sprake van “bewezen inmenging”, waarbij het Eurovisie Songfestival als politiek instrument werd ingezet.
De organisatie stelt dat dit haaks staat op het apolitieke karakter dat het evenement moet uitdragen. Als publieke omroep kan AVROTROS zich daar niet mee verenigen. De aanval op deze waarden maakt de situatie volgens hen onaanvaardbaar.
Uitstel van inschrijftermijn door EBU
De European Broadcasting Union, organisator van het Songfestival, heeft de deadline voor aanmeldingen onlangs verschoven naar half december. Officieel gaf de EBU geen reden, maar er wordt aangenomen dat dit verband houdt met de discussie rond Israël. De uiteindelijke beslissing over deelname van Israël wordt in de winter verwacht. Zolang dat besluit uitblijft, gaat AVROTROS vooralsnog door met de voorbereidingen voor een eventuele deelname.
Geen duidelijkheid over aantal inzendingen
Eerder deze maand wilde AVROTROS nog geen mededelingen doen over mogelijke inzendingen. Volgens een woordvoerder was de organisatie toen nog in gesprek met de EBU over geopolitieke invloeden. “Zolang die gesprekken lopen, hebben en geven we geen verdere toelichting”, klonk het destijds. Ook nu wil de omroep nog niets kwijt over het aantal mogelijke inzendingen voor het festival in Wenen.
Reacties van andere landen op deelname Israël
Ierland heeft zich inmiddels achter het Nederlandse standpunt geschaard. De publieke omroep RTÉ verklaarde donderdag dat Ierland niet zal deelnemen aan het festival zolang Israël meedoet.
“RTÉ neemt het standpunt in dat Ierland niet zal deelnemen aan het Eurovisiesongfestival 2026 als Israël deelneemt”, luidde de verklaring. Ierland benadrukt net als AVROTROS dat het voortdurende verlies van mensenlevens en de benarde situatie van journalisten in Gaza onverenigbaar zijn met deelname.
Steeds meer druk op EBU vanuit verschillende landen
Naast Nederland en Ierland hebben ook andere landen druk gezet op de EBU om Israël uit te sluiten van deelname. Slovenië heeft zelfs gedreigd de eigen deelname terug te trekken als Israël wordt toegelaten. De EBU houdt voorlopig vast aan de belofte om in de winter een besluit te nemen. Daarmee blijft onduidelijk welke landen uiteindelijk daadwerkelijk op het podium in Wenen zullen verschijnen.